De onderstaande 5 punten zijn het belangrijkste om als eerste te controleren als je een slachtoffer gaat helpen.

1. Let op gevaar

Zorg ervoor dat jijzelf, omstanders en het slachtoffer geen gevaar lopen. Neem als dit wel het geval is maatregelen.

Enkele voorbeelden zijn:

- het verkeer omleiden;

- de motor van de auto uit zetten;

- de elektriciteit uitschakelen;

- Kleren uittrekken als ze in contact zijn gekomen met bijtende stoffen;

2. Ga na wat er is gebeurt en daarna wat iemand mankeert

Vraag als het slachtoffer bij kennis is wat er is gebeurt, als het slachtoffer niet bij kennis is vraag het aan omstanders. 

Kijk om je heen of je iets kan vinden/ zien op de plek van het ongeval wat jou informatie kan geven over het eventuele letsel van het slachtoffer.

Stap 1: kijk eerst naar de drie vitale functies. (of het slachtoffer bij bewustzijn is, of zijn ademhaling en bloedsomloop in orde zijn).

Stap 2: Onderzoek daarna of hij zichtbaar letsel heeft.

Stoornissen in de vitale functies kunnen snel tot de dood leiden, plaatselijk letsel zelden.

3. Stel het slachtoffer gerust en zorg voor beschutting

Een slachtoffer is vaak geschrokken en angstig, soms ook geprikkeld of agressief. Het is belangrijk voor het slachtoffer dat jij rustig blijft, zorgzaam bent en duidelijk praat.

Zorg dat het slachtoffer je kan zien; ga als het slachtoffer ligt op de knieen langs het slachtoffer zitten. Praat met het slachtoffer en probeer dicht bij het slachtoffer te blijven.

• Noem jou naam en vertel wat je gaat doen of wat er gaat gebeuren. Ook als je denkt dat het slachtoffer niet bij bewustzijn is.
• Ga na of het slachtoffer genoeg beschut is tegen weersomstandigheden ( wind, water, kou, de zon). Zor voor beschutting met bv een deken, kranten, je jas, indien uiterlijk noodzakelijk moet je het slachtoffer verplaatsen.

4. Zorg voor professionele hulp

Bel 112 of vraag een omstander om te bellen.

Bij een melding moet het volgende worden doorgegeven:

• de naam van de melder;
• de plaats waar de hulp heen moet komen;
• wat er gebeurt is;
• het aantal slachtoffers;
• als het slachtoffer een kind is: de (geschatte) leeftijd;
• wat het slachtoffer mankeert.

5. Help het slachtoffer op de plaats waar hij ligt of zit

Als je het slachtoffer gaat verplaatsen kan zijn toestand verslechteren. Daarom is het belangrijk als het kan het slachtoffer op de plaats waar hij/ zij ligt of zit hulp te bieden. 

Als dit niet kan door bijvoorbeeld weersomstandigheden of instortingsgevaar verplaats het slachtoffer dan. Dit kan doormiddel van ondersteunend verplaatsen als het slachtoffer nog op een been kan steunen. Kan dit niet, sleep dan het slachtoffer aan zijn benen weg.

 Bron: Oranje kruis boekje - Officiele handleiding tot het verlenen van Eerste Hulp. Auteur W. Henny, Vierentwintigste druk, zesde oplage ISBN 9006920150